Elektronik Ticarette Yeni Kavramlar, Yeni Kurallar

 

7 Temmuz 2022 tarih ve 31889 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'a çeşitli modellerle hizmet sunan (hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcılar) elektronik ticaret siteleriyle ilgili çeşitli yeni kavramlar ve kurallar getirilmiştir.

Buna göre,

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcı,

Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcı,

Elektronik ticaret ortamı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunulan internet sitesi, mobil site veya mobil uygulama gibi platformlar,

Elektronik ticaret pazar yeri: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmetlerini sunduğu elektronik ticaret ortamı,

Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS): Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, elektronik ticaret verilerinin toplanması, bu verilerin işlenerek istatistiki bilgilerin üretilmesi amacıyla Bakanlık tarafından oluşturulan ve bu Kanun kapsamında kayıt ve bildirim yapılabilmesine imkân sağlayan bilgi sistemi,

Net işlem hacmi: İptal ve iadeler hariç olmak üzere, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı için aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı için ise elektronik ticaret pazar yeri niteliğini haiz olmayan kendine ait elektronik ticaret ortamları üzerinden belirli bir dönemde yapılan sözleşme ve verilen siparişler için düzenlenmesi gereken nihai fatura veya fatura yerine geçen belge değerleri toplamı olarak tanımlanmıştır.

Aracı hizmet sağlayıcıların, aksine özel düzenleme olmadıkça, hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu olmadığı düzenlenmiştir. Ancak hukuka aykırı olduğundan haberdar olunan içeriği gecikmeksizin kaldırmakla yükümlü kılınmışlardır.

Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları ve hizmet sağlayıcılarının yükümlülükleri belirlenmiş, Kanun'un "Cezai Hükümler" başlıklı 12. maddesine bu tarz sitelerle ilgili idari para cezasına sebep olacak fiiller eklenerek ve ceza tutarları belirlenmiştir.

Kanun'a ek bir madde eklenerek, elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar hem tanımlanmış hem de örneklendirilmiştir. Bu hususu ayrı bir yazıda ele alacağım.

Hoşgeldin Kümülatif Etki Değerlendirmesi

 

Ülkemizde ilk ÇED Yönetmeliği 07/02/1993 tarihli ve 21489 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girmişti. Sonraki süreçte çok sayıda yeni yönetmelik çıkarıldı ve kapsamı giderek genişletildi. "Gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmalar" olarak tanımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) için yeni yönetmelik çıkarıldı.

Yazının konusunu oluşturan "kümülatif etki değerlendirmesi" ise, henüz mevzuata alınmamış olmakla birlikte, elektrik üretim lisanslarına ilişkin davalarda Danıştay kararlarına yansımıştı. Burada esas mesele, ÇED'e tâbi projeler bakımından, tekil olarak ilgili projelerin değil, projenin planlandığı alan ve çevresi bağlamında çevresel risk ve etkilerin, mevcut, planlanan veya ilgili diğer faaliyetlerle birlikte belirlenerek analiz edilmesidir. Yani örneğin belirli bir alanda yeni bir termik santral kurulacaksa, bu santralin aynı alanda daha önce kurulmuş olan, kurulması planlanan santraller ile diğer kirletici faaliyetlerle birlikte çevreye etkileri tespit edilmelidir.

Kümülatif etki değerlendirmesi, nihayet 29/07/2022 tarih ve 31907 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nde tanımlandı. Buna göre kavram, "yapılması planlanan projenin, planlandığı alan ile projeden doğrudan etkilenecek alanlar veya kaynaklar üzerinde oluşturabileceği çevresel risk ve etkilerinin; mevcut, planlanan veya proje ile doğrudan ilgisi olabilecek diğer faaliyetlerle birlikte belirlenmesi ve analiz edilmesi" anlamına gelmektedir. Yani ilgili alandaki mevcut ve planlanan faaliyetlerin bir bütün olarak çevreye etkileri dikkate alınacaktır. Buna bağlı olarak projeler hakkında "ÇED Olumlu" veya "ÇED Olumsuz" kararları verilmesi mümkün olabilecektir.

"Kuvvetle Muhtemel" Tarımsal Kuraklığa Hazırlık

 

Tarımsal kuraklık yaşanacağı uzun yıllardır konuşulmaktaydı ancak bununla mücadele etmek için somut girişimlere pek rastlanmıyordu. Her sene etkilerini giderek artıran genel kuraklığın yakın gelecekte tarımsal kuraklığa dönüşebileceği tüm dünyada sıklıkla dile getiriliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı da bu duruma kayıtsız kalmadı ve tarımsal kuraklıkla ilgili yönetmeliğini yeniledi. (Önceki 18/08/2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştı.)

Tam metnine buradan ulaşılabilecek olan Yönetmelik, ülkemizde yaşanması muhtemel tarımsal kuraklığın etkilerini azaltmak ve tarımsal kuraklıkla mücadele amacıyla kurulan Tarımsal Kuraklık Yönetiminin görevleri ile çalışma usul ve esaslarını düzenliyor. "Tarımsal kuraklık", yağışların kaydedilen uzun yıllar ortalamasının önemli ölçüde altına düşmesi sonucu; arazi ve su kaynaklarının olumsuz etkilenmesi, toprakta bitkinin ihtiyacını karşılayacak miktarda suyun bulunmaması ve hidrolojik dengede bozulmalara neden olan doğa olayı olarak tanımlanmış.

BDDK, BTK'nın "Abonelere İade" Kararlarını Örnek Alabilir Mi?

Düzenleyici ve denetleyici (üst) kurullar, regüle ettikleri sektörlerde sektör oyuncularına idari yaptırım uygulayabilmektedir. Bu yaptırımlara uygulamada en çok karşılaşılan idari para cezaları, faaliyetin durdurulması ve lisans iptalleri örnek verilebilir. Bununla birlikte, idare hukuku bağlamında yetki sınırlarının dışına çıkılarak alınan kararların ve tesis edilen işlemlerin hukuka aykırı olacağı ve idari yargı organları tarafından iptal edilebileceği açıktır. 

Peki hukuka aykırı uygulamalar nedeniyle idari para cezası verebilen, hatta lisans iptali gibi şirketleri sektör dışına iten kararlar alabilen üst kurullar, kendilerine yetki veren kanunlarda açıkça yer almayan ancak genel olarak görev ve yetkilerinde olduğu anlaşılan konularda kararlar alabilirler mi? Örneğin, hukuka aykırı uygulamalardan etkilenen kişilerin kayıplarının giderilmesine karar verebilirler mi?

Elektronik haberleşme sektörünün düzenleyici ve denetleyici kurumunun karar organı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu tarafından, sektörde yetkili şirketlerce abonelerden fazla veya haksız ödemeler alındığı tespit edilirse, belirli bir uygulamadan dolayı tahsil edilen fazla ücretlerin abonelere iadesi edilmesine karar verilmektedir. Bu kararlara karşı açılan davalarda İdare Mahkemeleri ve Danıştay tarafından işlemlerde yetki yönünden hukuka aykırılık görülmemektedir.

Peki bankacılık ve finansal hizmetler sektörünün düzenleyici ve denetleyici kurumunun karar organı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu da buna benzer karar alabilir mi? Yani bankalarca hesap sahiplerinden fazla veya haksız alındığı tespit edilen paraların iade edilmesi yönünde karar verilebilir mi? Bu sorunun cevabı için her iki kurum/kurula yetki veren ve sektöre ilişkin kurumlarca uygulanacak yaptırımları düzenleyen kanun maddelerine bakalım.

More Need to Know Regulations From Turkish Authorities

Regulation on the E-Scooters

E-scooters are being used more frequently in all around the world. Of course they came with safety risks. For that reason, using and renting e-scooters must be legally regulated by governments. In USA, these vehicles are not specifically regulated. However e-scooters generally link with HR 727 amendment of the Consumer Product Safety Act in this country. On the contrary, these vehicles have their own regulation now in Türkiye. Whereas prohibitions set for wherever they are going to ride and how they use. Also there are some safety rules for riding these vehicles. In addition, shared e-scooter business is being regulated with this one. Click for the whole official text. 

--------------------------------------------------------------------------

The Use of Domestic Components in Electrical Power Generation Facilities Based on Renewable Energy Sources

Ministry of Energy and Natural Resources of Turkish Government renew the regulation on the use of domestic components in renewable energy based electrical power generation facilities. According to this regulation, government pays more USA cents/Turkish "kuruş" per kWh electricity produced than other renewable energy based facilities which have domestic goods certificate (products that local contribute rate is over %51 get that). Click for the whole official text.

--------------------------------------------------------------------------

Fundamental changes have been made in electronic signature regulation. Click for the whole official text.

--------------------------------------------------------------------------

Electronic declaration system has added to the tax procedure law general notification. Click for the whole official text.

--------------------------------------------------------------------------

Official Electronic Meetings Are Know Possible in Associations and Foundations

Electronic meetings are possible and valid at commercial associations for a long time. From now on general assemblies and board meetings can be made in electronic environment that is approved by Information and Communication Technologies Authority at associations and foundations. All kinds of information, documents and records regarding the meetings held in the electronic environment are kept by the association. Attendees of the meeting must use their electronic signature to join the meetings. Click for to read all the amendments in Associations' Regulation.